de Volkskrant, 22, 07, 2018

‘Er is altijd een weg naar het Westen. Sluit men er een, openen zij een nieuwe’, zei een andere vluchteling tegen mij in 1983 in Turkije. Met ‘zij’ bedoelde hij het ‘reisbureau’ waarbij we op de stoep stonden. De zaak werd gerund door een groep Pakistanen met gouden kettingen en een paar opvallend ordinair bloot geklede ‘secretaresses’. Eens per week kwam de politie binnen om ‘een boete te innen’. Ook de vluchtelingen die om het even staande werden gehouden, konden ter plekke hun boete aftikken. Het Turkse woord ‘boete’ was het eufemisme voor de bijverdiensten van de agenten.

Ik besloot geen gebruik te maken van de diensten van mensensmokkelaars. Mede door haar moederinstinct, hielp de eigenaresse van een echt reisbureau mij om als minderjarige een ticket te kopen naar een Oostblokland, met overstap in Amsterdam. Een briefje van honderd dollar in mijn paspoort versoepelde de ‘formaliteiten’ op het vliegveld. In Amsterdam liep mijn leven geen gevaar, meer wist ik er niet van. … Lees verder